Bu bilgilendirme, Onaylanmış, Lisanslı-Yetkili Sertifikasyon Kuruluşu, İntersistem Teknik (ISQ) Sertifikasyon tarafından, “Müşteri Bilgilendirme Amaçlı” olarak hazırlanmıştır, uygulama süreleri değişiklik gösterebilir.
0. TANIMLAR
VEGAN-VEGANLIK NEDİR?
1944 yılında Elsie Shrigley ve Donald Watson tarafından Vejetaryen kelimesinden türetilmesi ile Vegan kelimesi ortaya çıkmıştır.
Menşei hayvan olan ürünlerin hayatlarından çıkarıldığı ve Bitkisel Yaşam ve Vejetaryen beslenmenin tercih edildiği beslenme ve yaşam tipine “Vegan” denir.
Fertlerin beslenme tercihlerini ve yaşam tarzlarını, hayvan ürünlerini hayatlarından çıkartarak, bitkisel gıda ve bitkisel ürünlerle beslenenen ve yaşayanlarına “Vegan” veya “Veganlık” denilmektedir.
Veganlar, Veganlıkta, et ve et ürünleri, süt ve süt ürünleri, yumurta ve bal ile birlikte hayvan kaynaklı, deri, süet, yün ve ipek gibi (örnekler çoğaltılabilir) gıda dışı ürünleri de kullanmazlar. Veganlık, çevre dostu, sağlıklı beslenme, inanç gibi nedenlerle birlikte bu kültürün açıklanmasına “Hayvanlara Saygı” demiştir.
Veganlık ta bitkisel kaynaklı besin tercihleri, inanç ve bu inanç yapısına göre değerlendirilmesinden dolayı çeşitlilikte görülmektedir. Bu çeşitliliklerde beslenme, sadece sebze, meyve, tahıl ve kuru baklagiller ile olurken bazıların da sadece tahıl ürünleriyle olmaktadır. Vegan beslenme gıdaları olarak, nohut, mercimek, bezelye, fasulye, barbunya, sebzeler, tüm yeşil bitkiler, soya ürünleri, ceviz, fıstık, badem, fındık işlem görmemiş kuruyemişler, kuru meyveler, zeytin ve zeytinyağı, keten tohumu yağı, ceviz yağı, fıstık yağı, fındık yağı gibi bitkisel yağlar, pirinç, yulaf, kinoa, kuskus, bulgur, mısır gibi tahıllar, tofu, soya ürünleri, bitter çikolata ve bu ürünlerinin kullanıldığı pizza, kurabiye, köfte, hamburger ve tatlı türleridir.
Vegan, beslenme dışında yaşamında; tekstilde, mobilyada, ayakkabıda, deri ürünlerinde, kimya ve kozmetik ürünlerinde, enerjide, ilaçta ve turizmde de hayvansal kökenli tercihlerde yapmaz.
Üreticiler bu tercihler doğrultusunda bu kitleler içinde ilgili sektörlerde vegan ürünler üretimi yapmakta ve yaygınlaştırmaktadırlar.
VEGAN-VEJETARYEN BELGESİ NEDİR?
Vejetaryen yaşam kültürü ayırt edici işaretleme fikri aslında 1970 yılında doğmuştur. 1996 yılında işaretin kullanımının çoğalması bu yaşam kültürünü bir felsefe haline getirmiştir. Bu kültürden etkilenen bir diğer tarafta üretici olmuştur. Üreticiler toplumun bu kesimlerini de kazanmak için istenen taleplerde üretimler yapmaya başlamış ve gün geçtikçe ürün çeşitliğine önem vermişlerdir. Günümüze kadar gelen bu süreçte artık neredeyse tüm taleplerin karşılanabildiği yaygın olarak bulunabilen bitkisel yaşamı sürdürecek ürün yapısı gelişmiştir. Hayvan kökenli et ve et ürünleri tüketimini yasaklayan, et harici hayvansal ürünleri farklılaştırıp kombine ederek tüketen tüketici taleplerinin üretilmesi ile tüketim alışkanlıklarının ürün bazında karşılanmasının kurumsal olarak tescil edildiği belgeye “Vejetaryen Belgesi” denmiştir. Hayvan kökenli et ve et ürünleri tüketimini yasaklayan veya hayvan menşeli tüketimi tümü ile hayatından çıkaran tüketici taleplerinin üretici tarafından karşılandığı ve ilgili tüketim alışkanlıklarının ürün bazında karşılandığı ve tescil edildiği belgeye ya da etikete “Vegan Belgesi” denilmektedir. 2018 Yılında, NSO-International Natural Standardization Organization tarafından geliştirilen, Dünya’ nın ilk Vegan-Vejetaryen Standardı (NSO-NAP 7:2018) ile standartlaştırılarak küresel bir sertifikasyon halini almıştır. Belgelendirme kuruluşların, belge talebi olan müşteri kuruluş ürünlerinde yapacağı tescil faaliyetleri, NSO-NAP 7 Vegan-Vejetaryen standardı gereklerini karşılayıp karşılamadığının ortaya çıkarılmasını, ürünlerin ve üretimin kontrol altına alınmasının sağlanmasını ve bu faaliyetler ile bu kültürün ve tüketicinin güven kazanmasının sembolleştirildiği işlemler bütününün çıktısı olan sertifikaya “Vegan Belgesi” denir. Yapılan bu tescil ve belgelendirme işlemine “Lisanslama” da denir. A. GİRİŞ:NSO-NAP 7:2018 Küresel Vegan-Vejetaryen Standardı Belgelendirmesi NSO-Uluslararası Doğal Standartlar Organizasyonu' nun 2018 yılında yayınladığı Dünya' nın ilk Küresel Vegan Standardı' dır http://nsorg.org/nso-nap-7.html . Standardın amacı Küresel olarak kullanılan Tek Bir Ortak Logo/Etiket/Sembol oluşturmak ve Sertifikasyon Yapısını sağlamaktır. Bu sertifikasyonun diğer Vegan Sertifikasyonlarından Farkı, FDA, BRC-GS, IFS, FSSC 22000, GLOBAL-GAP vb. küresel standartlar statüsünde olmasıdır. ISQ, Bu sertifikasyonda; 2024 yılı güncel verilerine göre Türkiye' de Yetki ve Lisans alan henüz tek firmadır. Test odaklı Ürün Sertifikasyonu, ürünlerin gruplandırılması ile ya da ayrı ayrı "Tüm Hayvan DNA, Protein, Alerjen ve GDO Testleri" ne tabi tutularak yapılmaktadır. Sertifika süresi, 1 (bir) yıldır (İlave 1 Ay Yenileme Süreci hakkı verilir). Her yıl aynı süreç tekrar edilir. B. BELGELENDİRME SÜRECİ:(İş akış şeması: http://veganbelgesi.com/download/belgelendirme-is-akis-semasi.pdf ) B1. Başvuru Formunun Doldurulması veya Ürün Listesi' nin Gönderilmesi (Müşteri tarafından) – 1 gün B2. Başvuru inceleme ve Fiyat Teklifinin verilmesi - 1 gün B3. Sözleşmenin Onaylanması – 1-3 gün B4. Başvurunun Değerlendirmesi ve Numune şartlarının belirlenmesi – 1 gün B5. Her bir üründen en az 500 gr./500 ml. numunenin ISQ’ ya (İntersistem Belgelendirme’ ye) gönderilmesi Numune Gönderi-İletişim Adresi: ( ISQ ) İntersistem Teknik Sertifikasyon Ul. Ar. Belgelendirme Denetim Gözetim ve Eğitim Hizmetleri San. ve Tic. Ltd. Şti. HELİS BEYAZ OFİS PLAZALARI - Yeşilbağlar Mah. Selvili Sk. No:2-2/16 34893 Pendik/İstanbul/Türkiye - Telefon: +90 216 3054666
B6. Fatura Kesimi ve Ödemenin Gerçekleştirilmesi – 1-7 gün
B7. Muayene/Test Kontrolün gerçekleşmesi – ortalama 2 hafta (15 gün)
Vegan Sertifikasyon ve Etiketlemesi için Yapılması Gereken Testler (TEST PAKETİ):
Tüm Gıda, Kozmetik ve ilaçlar için yapılan testler aşağıda verilmiştir;
•Tür Tayini (Domuz- Sığır) Geni Aranması Analizi
•Tür Tayini (Balık) Geni Aranması Analizi
•Tür Tayini (At- Eşek) Geni Aranması Analizi
•Tür Tayini (Tavuk- Hindi) Geni Aranması Analizi
•Alerjen Testi
•Protein Testi
•GDO Testi
B8. Belgelendirme Komitesinin (Vegan Değerlendirme Komitesinin) değerlendirmesi, yönetim sistemi ve/veya ürün belgelendirme sertifikaları olmayan firmalar için 0,5 adam/güm proses denetimi kararı vermesi veya sertifikasyon kararının alınması 0,5 gün.
B9. Sertifikasyonun basılması ve Müşteriye iletilmesi 1-2 gün.
B10. Sertifika basım sonrası organizasyonun sitesinde (www.veganvegetarian.org) Sertifikanın/Etiketin yayınlanması - 3-5 gün.
Belgelendirme süreci ürün sayısı ve çeşitliliğine bağlı olarak 2 ilâ 13 hafta arasında tamamlanmaktadır.
C.BELGE FİYATI: Belge Fiyatı, Başvuru Formunda ya da Ürün Listesi bilgisine istinaden verilen, ISQTeklif/Sözleşme Dokümanında belirlenerek sunulur.
D.BELGE ÇIKIŞ/TESLİM SÜRESİ VE LOGO KULLANIMI:
İlgili Ölçeklerde (Gramajlarda/Hacimlerde/Adetlerde) ürün numunesinin tarafımıza ulaşması itibarı ile 2 hafta kadar sürebilmektedir. Test Sonucu Uygun olan ürünler için belirli periyotlarda toplanan Vegan Değerlendirme Komitesi Sertifikasyon Kararı vermektedir.
Uygunluk elde eden ürünler için Vegan Logo Kullanım Hakkı verilmektedir. (Tanımlanmış Logolar/Etiketler, Uluslararası Yayın Portalından indirilecektir.)
E.ULUSLARARASI LİSANS/SERTİFİKA YAYINI:
Sertifikasyon Kararı alınan ürün için Uluslararası Organizasyonun Sitesinde (www.veganvegetarian.org) Küresel Yayın sağlanır. Vegan Sertifika/Lisans ve Etiket Yayın, izleme ve doğrulama tek bir noktadan yapıldığı için Sertifikasyon Kuruluşları kendi sitelerinde yayınlayamaz.
F.PİYASA GÖZETİMİ:
Vegan Sertifikalı ürünler sertifikasyon aşamasında saha denetimi yapılsa da yapılmasa da piyasa gözetimine tabi tutulur. Müşterinin Vegan Sertifikalı ürünü, plansız-habersiz bir şekilde piyasadan/pazardan/raftan çekilerek uygunluk kontrolünden (Vegan Testleri, Logo Kullanımı vb.) geçirilir. İç pazarda ulaşılamayan sertifikalı ürün kontrolünde; ani bir şekilde direkt olarak müşteri firmanın üretim prosesi ve ürünü saha denetimi ile kontrol edilir.
G. ULUSLARARASI GEÇERLİLİK VE AKREDİTASYON BİLGİSİ:
•
Akreditasyon Kuruluşumuzun, i-NAF Uluslararası Akreditasyon Forumu Tanınırlık MLA Anlaşması linki: http://www.i-naf.org/north-macedonia.html
•
Uluslararası Akreditasyon Sertifikamız 1 : http://nbeglobal.org/download/accredited-bodies/ISO-IEC-17065-product-certification-bodies/NBE-PB-0002-isq-accreditation-certification-of-product-certification-body.pdf
•
Uluslararası Akreditasyon Sertifikamız 2:
1.
http://www.naturalaccreditation.org/accredited-organizations.html
2.
http://www.naturalaccreditation.org/download/npcb-0002-isq-nataccs-natural-accreditation-certificate.pdf
•
Uluslararası Lisansımızın Yayını İçin: http://www.nbeglobal.org/vegan-vegetarian-licensed-bodies.html
•
Uluslararası Lisans Sertifikamız için: http://www.nbeglobal.org/download/accredited-bodies/VEGAN-VEGETARIAN-CERTIFICATION-LICENSES/NBE-VV-1-LICENSE-VEGAN-VEGETARIAN-CERTIFICATION-isq.pdf
•
Uluslararası Üyelik: IVU-International Vegan Union (NBE/ISQ, IVU Üyesidir.)
H. SERTİFİKASYON YAPI ÖRNEKLERİ
•
KOSAN KOZMETİK (FLORMAR): http://veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1071/kosan-kozmetik-pazarlama-ve-ticaret-a-s.html
•
MAVİ GİYİM SANAYİ: http://veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1069/mavi-giyim-sanayi-ve-ticaret-a-s.html
•
LİLA KOZMETİK: http://veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1009-04/lila-kozmetik-sanayi-a-s.html
•
HUSH KOZMETİK (VEGANIC): https://www.veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1149/hush-kozmetik-a-s.html
•
DERMOBEYOND (MOUSSON LABORATORIES - CLERE): http://veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1073-01/dermobeyond-kozmetik-san-ve-tic-ltd-sti.html / https://www.veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1073-02/dermobeyond-kozmetik-san-ve-tic-ltd-sti.html
•
ELİF KOZMETİK (FLINK & SAUBER): https://www.veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1070/elif-kozmetik-urunleri-san-ve-tic-ltd-sti.html
•
ALTUNKAYA ŞİRKETLER GURUBU (LİDERSAN SAĞLIK): http://veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1077/lidersan-saglik-ve-gida-urunleri-a-s.html
•
KALYON KOZMETİK: http://veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1089/kalyon-dagitim-pazarlama-h-cihat-gordebil.html
•
LUUR KOZMETİK: http://veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1075/luur-kozmetik-san-ve-tic-a-s.html
•
AG GRUP (MİXUP!): http://veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1079-01/ag-grup-ic-ve-dis-ticaret-a-s.html
•
ELO KOZMETİK (PURE ESSENCE): https://www.veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1143/elo-kozmetik-tic-ltd-sti.html
•
BAKARAN: https://www.veganvegetarian.org/certificate-inquiry-verification/TR-1171/bakaran-tarim-uretim-san-ve-tic-ltd-sti.html
Merhaba Size Nasıl Yardımcı Olabiliriz?